Ceylan Kompozit - Kompozit Nedir?
Kompozit Nedir?
Yapısal özellikleri bakımından birbirinden tamamen farklı iki veya daha fazla malzemenin birleştirilip, bazı kimyasal ve fiziksel işlemler uygulanarak, birleştirilen malzemelerin özelliklerini taşıyan ancak direnç ve dayanıklılık konusunda birleştirilen malzemelerden daha gelişmiş biçimde yeni bir ürün/malzeme elde etmeye ‘’kompozit’’ denilmektedir. Diğer bir deyişle ‘’iki veya daha fazla malzemenin melezlenmesi sonucu yeni bir ürün elde etme durumu’’ denilebilir.
Kompozit malzemeler, birleştirilen asıl malzemelerden çok daha dayanıklı, dirençli ve özellikleri bakımından daha üstün niteliktedirler. Bu ürünler ve malzemeler takviye elemanları ve taşıyıcı matrislerin birleşiminden meydana gelir. Kompozit üretimindeki önemli bir özellik; birleşen maddelerin birbirleri içerisinde çözünmelere ve karışmalara uğramamalarıdır. Örneğin ‘’fiberler’’ kompozit üretiminin takviye malzemesi olarak mekanik mukavemet sağlamaktadırlar. Buna ek olarak matrisler takviye malzemelerini bir aradan tutan ve takviye malzemelerinin gerilim aktarımını sağlayarak mekanik yapının oluşmasına dolaylı bir şekilde katkı sağlamaktadırlar. Ayrıca matrisler takviye elemanlarını hem fiziksel hem kimyasal açıdan dış etkenlerden koruyarak kompozit yapının tam bir sistem olarak ortaya çıkmasına imkan sağlayan ana yapıdır.
Kompozitin kullanım alanları olarak günümüzde en çok tercih edilen sektörler; gemicilik ve denizcilikte inşa ve bakım sektörleri, liman ve denizcilik tesislerinin inşa, bakım, onarım ve yenileme sektörleri, bina-apartman inşa, bakım ve onarım sektörleri, karayolları genelinde yol yapımı, düzenlemesi, bakım ve onarım sektörleri, ev aletleri üretimi, tasarlanması ve uzay teknolojisi kullanımlarına kadar hayatın hemen hemen her alanındaki kullanım sektörleridir.
Kompozit malzeme kullanımının tercih edilmesi diğer malzemelere ve bileşenlere göre her alanda üstün özellikleri olmasından dolayıdır. Bu üstün özelliklere;
- Çok bileşenli malzeme olduğu için aşırı dizayn istekleri sağlanabilir olması,
- %20 – %60 oranında ağırlık azaltılması sağlanması,
- Genellikle sabit ve değişken maliyetlerinin düşük olması,
- Isıl genleşmelerinin düşük olması,
- Yorulma ve kırılma özelliklerinin çok iyi olması,
- Korozyona direncinin çok yüksek olması,
- Çarpışma ve hasar toleransının yüksek olması,
- Tabakalılarda klasik malzemelere göre direncin iyi olması,
- İmalat ve montajının kolay olması,
- Kompozitlerin şekillendirilmesinin klasik metallerin şekillendirilmesine oranla yaklaşık 5 kat daha ucuz olması.
- Hafif olması, yani ağırlık/mukavemet oranının yüksek olması,
- Kolay ve hızlı üretim yapılabilinmesi,
- İlave katkı malzemeleriyle çok çeşitli özellikler kazandırılabilmesi,
- gibi özellikler örnek olarak verilebilir.
Günümüzde endüstriyel uygulamalarında en çok kullanılan kompozit malzeme birleşim şekilleri; cam elyafı+polyester, karbon elyafı+epoksi ve aramid elyafı+epoksi birleşimleridir.
Kompozit malzemelerin, ekonomiye, doğaya ve sürekliliğe olan faydaları sebebi ile sık olarak kullanılması ve üretilmesi tercih edilmelidir.